Masowe groby sprzed 6000 lat najstarszym znanym przykładem obchodów zwycięskiej bitwy?
15 września 2025, 06:12Zabijanie całych grup rodzinnych, masakry mieszkańców osad, masowe groby ofiar bitew czy egzekucji to znane z mezolitycznej i neolitycznej Europy ślady przemocy międzyludzkiej. Naukowcy z Hiszpanii (Universytet w Valladolid, Arkikus), Belgii (Vrije Universiteit Brussel), Francji (Uniwersytet Strasburski, Uniwersytet Aix-Marseille) oraz Wielkiej Brytanii (Uniwersytet Oksfordzki) poinformowali na łamach Science Advances o zidentyfikowaniu prawdopodobnie najstarszych znanych śladów obchodów zwycięstwa nad wrogami. Są one widoczne w dwóch masowych grobach sprzed ponad 6000 lat.
Nie tylko ludzie: ary szafirowe zdolne do naśladowania przez osobę trzecią
10 września 2025, 10:01U ludzi naśladowanie przez osobę trzecią jest bardzo ważnym elementem nauczania norm społecznych i tradycji. Polega ono na obserwowaniu z zewnątrz interakcji dwóch osób i umiejętności naśladowania jednej z nich, mimo że samemu nie jest się przedmiotem tej interakcji. Ludzkie dzieci potrafią naśladować innych od urodzenia, jednak naśladowania przez osobę trzecią uczą się dopiero w 2. roku życia, gdy rozwinie się u nich zdolność do postrzegania perspektywy, czyli zdolność do rozumienia, że inni nie widzą tego samego, co one.
Modny wiking sprzed 1000 lat. Wyjątkowa figurka zdradza szczegóły uczesania elity
28 sierpnia 2025, 10:12Przez 200 lat w zbiorach duńskiego Muzeum Narodowego (Nationalmuseet) znajdowała się 3-centymetrowia bierka do gier, przedstawiająca głowę i tors wikinga. Pochodzący sprzed 1000 lat zabytek stał się teraz przedmiotem badań, na podstawie których naukowcy określili, jaka fryzura była modna w czasach Haralda Sinozębego. Oczywiście przyjęto przy tym założenie, że wierzymy temu, w jaki sposób wikingowie przedstawiali samych siebie.
Pasta z włosów zbawieniem dla zębów?
14 sierpnia 2025, 16:00W przeciwieństwie do włosów czy kości, szkliwo się nie regeneruje. Jeśli jest tracone, to na zawsze. Utrata szkliwa wiąże się zaś z nadwrażliwością zębów, bólem, może prowadzić do utraty zębów. Erozję szkliwa powodują kwasy zawarte w żywności, palenie papierosów czy zła higiena jamy ustnej. Jego stan pogarsza się też z wiekiem. Od dawna wiadomo, że stosowanie past z fluorem spowalnia proces erozji szkliwa. Naukowcy z King's College London i ich koledzy wykazali, że keratyna – obecna na przykład we włosach – całkowicie ten proces zatrzymuje. Ich zdaniem, pasta do zębów z keratyną mogłaby zrewolucjonizować stomatologię.
Media społecznościowe napędzają polaryzację przez swą strukturę, nie algorytmy
13 sierpnia 2025, 08:42Badania Maika Larooija i Pettera Törnberga z Uniwersytetu w Amsterdamie pokazują, że negatywny wpływ na społeczeństwo i polaryzacja w mediach społecznościowych nie wynikają wyłącznie z działania algorytmów, lecz mogą być zakorzenione w samej strukturze i dynamice platform. Nadzieje na to, że media społecznościowe staną się platformami prawdziwej debaty i wymiany poglądów rozwiały się już dawno. Coraz więcej dowodów wskazuje, że w praktyce sprzyjają one wzmacnianiu już posiadanych poglądów, polaryzacji, koncentracji wpływu w rękach wąskiej elity oraz nadreprezentacji głosów skrajnych. Larooij i Törnberg postanowili sprawdzić, czy zmiany w architekturze platform mogą ograniczyć te zjawiska.
Polacy znaleźli w Antarktyce ciało brytyjskiego polarnika, który zginął 66 lat temu
12 sierpnia 2025, 15:43Badacze z Polskiej Stacji Antarktycznej im. Henryka Arctowskiego znaleźli w Antarktyce zwłoki brytyjskiego naukowca, który zginął niemal równo 66 lat temu. W Zatoce Admiralicji na Wyspie Króla Jerzego cofający się lodowiec odsłonił ludzkie szczątki, a badania DNA potwierdziły, że to Dennis „Tink” Bell, 25-letni meteorolog, który pracował dla poprzedniczki British Antarctic Survey, Falkland Islands Dependencies Survey. Obok zwłok znajdowało się ponad 200 przedmiotów zmarłego, w tym pozostałości po walkie-talkie, latarka, kijki od nart, zegarek marki Erguel czy nóż szwedzkiej marki.
Rolnicy zjedli swoich sąsiadów. Konflikt międzygrupowy w neolitycznej Europie
8 sierpnia 2025, 10:35W jaskini El Mirador w słynnej Sierra de Atapuerca naukowcy odkryli ślady kanibalizmu. To kolejny raz, gdy piszemy o takich praktykach w rejonie. Niedawno informowaliśmy o podobnych dowodach z innego stanowiska w Atapuerce – Gran Dolina – gdzie ponad 800 tys. lat temu zjedzono dziecko gatunku Homo antecessor. Teraz cofamy się o niespełna sześć tysięcy lat, do schyłku neolitu, kiedy Europę zamieszkiwały już społeczności rolników i hodowców.
Prehistoryczne siostry z Czech
6 sierpnia 2025, 12:28Prehistoryczne siostry z Czech. Obie zostały pochowane w tym samym grobie szybowym w kopalni czertu. Prawdopodobnie dlatego, że tam właśnie pracowały. Ich zwłoki archeolodzy znaleźli 15 lat temu, teraz zaś wykonano dodatkowe szczegółowe badania i odtworzono wygląd obu kobiet.
Inspirowany włosami w nosie filtr powietrza sprawdza się lepiej niż filtry konwencjonalne
28 lipca 2025, 12:04Inspirowany naturą, a konkretne włosami w nosie, filtr do powierza sprawuje się znacznie lepiej niż dotychczas stosowane rozwiązania. Urządzenie opracowane przez naukowców z Korei zużywa znacznie mniej energii dzięki wykorzystaniu naturalnego przepływu powietrza, a jego czas życia jest nawet 3-krotnie dłuższy niż rozwiązań konwencjonalnych.
Dziecku precyzyjnie odcięto głowę. Dowód na kanibalizm w Gran Dolina
28 lipca 2025, 05:00To szczególne odkrycie, nie tylko ze względu na wiek dziecka, ale również z powodu precyzji cięć, mówi doktor Palmira Saladié z IPHES-CERCA, współkierująca wykopaliskami na stanowisku Gran Dolina w Sierra de Atapuerca. Naukowcy znaleźli tam ostatnio krąg szyjny z wyraźnymi nacięciami, wskazującymi na celową dekapitację. Mamy tutaj precyzyjne nacięcia w kluczowych punktach umożliwiających odcięcie głowy. To dowód, że dziecko zostało przetworzone na mięso, jak każda inna zdobycz, dodaje uczona.
« poprzednia strona następna strona » 1 2 3 4 5 6 7 …
